تاثیر کرونا در فضای کسب و کار در ایران تا به امروز چه بوده است؟ خسارات کرونا در ایران و جهان، در همین مدت زمان کوتاهی که از شیوع آن می‌گذرد، بسیار بوده است. از قرنطینه‌های سنگین در کشورهای مختلف گرفته تا شکست کسب و کارهای بزرگ و متاسفانه مرگ تعداد زیادی از انسان‌ها! شاید در روزهای اول، استفاده از ماسک و دستکش برای بسیاری از ما، فعالیتی عجیب و غیرعادی تلقی می‌شد؛ اما با گذشت مدت زمان اندکی، استفاده از ابزارهای پیشگیری و مراقبت، به امری عادی تبدیل شده است.
می‌دانیم که هر مشکل و تهدیدی در جهان، فرصت‌هایی برای تغییر نیز با خود به همراه می‌آورد. این قضیه در اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر تجربه کرده‌ایم، نیز صدق می‌کند. خسارات کرونا در ایران و سایر کشورها، گرچه زیاد بود، اما این اتفاق با تغییرات زیادی نیز همراه بوده است. تاثیر کرونا در فضای کسب و کار در ایران، موضوعی است که به بررسی آن خواهیم پرداخت. با تیم تولید محتوای سایت ساز آنلاین رایو همراه باشید تا علاوه بر آشنایی با مسائل و خسارات کرونا در ایران، با راهکارهای آن نیز آشنا شویم.
چه انتظاری از تاثیرات کرونا بر اقتصاد داشته باشیم؟
از ماه‌های پایانی سال ۹۸ و با شیوع کرونا در جهان، پیش‌بینی‌ها و نظرات بسیاری درباره اقتصاد جهانی شکل گرفته‌اند. از آنجا که پایه‌های اقتصادی در کشور ما بسیار محدودتر از کشورهای توسعه‌یافته و جهان اول است، قطعاً خسارات کرونا در ایران بیشتر از کشورهایی است که منابع اقتصادی قوی‌تری دارند.
برآوردهایی که از پیامدهای اقتصادی کرونا در ایران وجود دارد، همچنان به طور دقیق مشخص نیست؛ همانطور که آمار قربانیان ناشی از این ویروس مهلک نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد!
به جز آمارهای جسته‌و‌گریخته‌ای که از مسئولان و مدیران کشور ارائه شده، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، با جزئیات فراوان به خسارات کرونا در ایران و ابعاد زیان‌های اقتصادی کووید ۱۹ در کشور پرداخته است. این آمار شامل مواردی از جمله کاهش درآمد‌ها، افزایش هزینه‌ها و گرانی و نیز گسترش بیکاری بوده است.
شیوع ویروس کووید ۱۹ در سال ۹۹ باعث شده است که روال عادی کسب و کارها برهم ریخته شده و بسته به نوع کار، تاثیرات متفاوتی از خود نشان دهند. رسانه‌های کشور نیز در این مدت، گزارش‌هایی از وضعیت اقتصادی کسب و کارها و به خصوص بخش فروش آنها منتشر کرده‌اند. بهتر است در این خصوص، تاثیر کرونا در فضای کسب و کار ایران را در بخش‌های مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
تاثیر کرونا بر کسب و کارهای آنلاین چه بوده است؟
کسب و کارهایی که عمدتاً از نیروهای جوان تشکیل شده‌اند و فضای کاری آنها به صورت آنلاین اداره می‌شود، موفق شده‌اند کارمندان خود را از خانه به خدمت گرفته و یا به اصطلاح از مفهوم «دورکاری» یا کار در منزل در این خصوص بهره‌مند شوند.
بسیاری از فعالان کسب و کارهای آنلاین اذعان کرده‌اند که از زمانی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده است، ضروریت‌ها و امکانات زیادی را در شیوه مدیریت و کسب و کار خود به کار گرفته‌اند. افرادی که کسب و کارشان را به صورت آنلاین اداره می‌کنند، پی به اهمیت این موضوع برده‌اند که استفاده از شیوه دورکاری، نه تنها شیوه مدیریت را ساده‌تر کرده، بلکه باعث کاهش هزینه‌ها نیز شده است. پس می‌توان به این نتیجه رسید که کسب و کارهای آنلاین، به احتمال، کمترین آسیب را از پاندمی ویروس کووید ۱۹ دیده‌اند.
تاثیر کرونا بر سایت‌های خبری و روزنامه‌ها چه بود؟
روزنامه‌ها، سایت‌های خبری و رسانه‌های آنلاین نیز توانسته‌اند در مدت اخیر، شرایط مشابهی را تجربه کنند. بسیاری از روزنامه‌ها و سایت‌های خبری از خبرنگاران و ژورنالیست‌های خود درخواست کرده‌اند که در خانه باشند و مطالب و اخبار خود را از خانه برای ایشان ایمیل کنند.
در برخی روزنامه‌ها نیز دبیران و سردبیران مجله‌ها دورکاری را ترجیح داده‌اند. البته به گزارش خبرنگاران گفته شده است که علاوه بر درخواست ارسال محتواهای کاری از خانه و به صورت دورکاری، در دسترس بودن آنها نیز موضوعی است که حائز اهمیت بوده است.
به هرحال، موضوعی که باعث شده است روزنامه‌ها و سایت‌های خبری نیز از آسیب‌ها و خسارات کرونا در ایران در امان باشند، وجود بستر اینترنت در این راستا بوده است.
تاثیرات وضعیت قرنطینه و کرونا بر شرکت‌های خصوصی، مغازه‌ها و تولیدی‌ها
شرکت‌های خصوصی، تولیدی‌ها و مغازه‌هایی که وجود اماکن فیزیکی، بخش جدایی‌ناپذیر فعالیت آن‌هاست، شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند. در برخی از شرکت‌ها، روند فعالیت‌شان همچنان مشابه گذشته است. به این معنا که لازم است کارمندان سر ساعت‌های مقرر در محل حضور یابند و امکان فعالیت دورکاری برای آنها میسر نیست.
همچنین، وضعیت شرکت‌های دولتی نیز به همین منوال است. اما موضوعی که در این خصوص وجود دارد، افزایش هزینه‌های مرتبط با نگهداری کسب و کارهاست. از آنجائیکه استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده، الکل و مواد شوینده، موضوعی جدایی‌ناپذیر از فعالیت در حالت پاندمی کووید ۱۹ است، هزینه‌های زیادی را در بخش‌های مختلف ایجاد کرده است.
شرایط کسب و کارهای آزاد نیز بسیار مشابه با شرکت‌های خصوصی و دولتی است. مغازه‌ها و شرکت‌هایی که لازم است به صورت مستقیم با مشتری سر و کار داشته باشند، همچنان با مسائل بسیاری روبرو هستند. به هرحال شیوع کرونا در ماه‌های اخیر، وضعیت کسب و کارها را بسیار متفاوت و پیچیده کرده است. با وجود اینها لازم است انتظار یک بحران را برای اقتصاد داشته باشیم.
با وجود همه اینها، راه‌حل چیست؟ چطور می‌توان تاثیر کرونا در فضای کسب و کار در ایران را به حداقل رساند؟ چگونه می‌توان از این معضل پیش‌آمده، تا حد ممکن به نفع خود استفاده کنیم؟ هماهنگی با این موضوع، مستلزم هماهنگ شدن با چه مقوله‌هایی است؟
به کار گیری فعالیت آنلاین و سیستم‌های دورکاری در شرایط بحرانی
برای کاهش و به حداقل رساندن خسارات ناشی از ویروس کرونا در کشور، راهکارهای متفاوتی وجود دارد. این راهکارها با توجه به نوع فعالیت و سیستم کاری کسب و کارها متفاوت است. اما یکی از قطعی‌ترین روش‌ها برای بسیاری از کسب و کارها، به خصوص مغازه‌ها و تولیدی‌ها و کسب و کارهای فعال در بازار سنتی، ساخت سایت و طراحی سیستم‌های فروش آنلاین یا فروشگاه اینترنتی است.
تا کنون سوال به این پرسش که «چه کسب و کارهایی به سایت نیاز دارند؟» شاید کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت. اما قطعاً امروزه این سوال برای کسب و کارهای بیشتری پیش می‌آید و مدیران و صاحبان شرکت‌های بیشتری به استفاده از سایت برای فعالیت خود روی می‌آورند.
موضوع مهم دیگری که وجود دارد، این است که هر چه روند فعالیت و ارتباط با کارمندان را از طریق شبکه‌های اجتماعی طی کنیم، هم هزینه‌ها تا حد زیادی کاهش می‌یابند و هم عوارض ناشی از انتقال و شیوع ویروس به حداقل می‌رسد.
خوشبختانه در سال‌های اخیر، استفاده از شبکه‌های اجتماعی تا حد زیادی رواج پیدا کرده است و تقریباً همه افراد جامعه به نوعی با آن در ارتباط هستند. از طرفی، استفاده از سیستم‌های سایت ساز نیز توانسته است روند تولید سایت و طراحی آن را با حداقل هزینه‌ها همراه کند؛
به همین سبب است که کسب و کارهایی که به شکل سنتی در حال فعالیت بودند، بهتر است داشتن یک ویترین اینترنتی را برای خود الویت قرار دهند تا از غافله فعالیت در فضاهای مجازی و اینترنتی جا نمانند و مشتریان خود را به علت قرنطینه و نداشتن حضوری فیزیکی در بازار، از دست ندهند.
توجه!
شیوع کرونا ویروس به طور مستقیم بخش‌های زیادی از فعالیت‌های اقتصادی را هدف گرفته است. این موضوع به خصوص خود را در بخش فعالیت‌های کوچک و خرد بیشتر نشان می‌دهد. رفع این چالش‌ها همچون گذر از یک موقعیت بحرانی و عبور از طوفان است.
در این طوفان جهانی که به راه افتاده است، آن‌هایی می‌توانند دوام بیاورند که بتوانند به بهترین شکل، خود را با شرایط جدید همسو و هماهنگ نمایند. هر چند موضوع مهم دیگری که وجود دارد، کمک‌های دولتی و حمایت‌هایی است که از طرف کشورها به فعالان اقتصادی ارائه می‌شود.
به هرحال این قطعیت که تا چند سال آینده، شکل کسب‌وکارها تا حد زیادی متفاوت خواهند شد، امری اجتناب ناپذیر است!