در دنیای مجازی، این روزها انواع خدمات برای جلب نظر مخاطبین ارائه می‌شود. گستردگی این خدمات تاحدی است که انواع و اقسام سایت، پورتال و سامانه های مختلف ایجاد شده است. اگر از فعالین فضای وب باشید، قطعا با واژه‌هایی مثل وب پورتال یا پرتال برخورد کرده‌اید؛ معمولا در ذهن عموم افراد، پورتال مثل یک وب سایت است و تفاوت چندانی با آن ندارد. محتوای متنی، عکسی و صوتی یا ویدئویی در سایت و پورتال وجود دارد؛ اما در واقع، تفاوت وب سایت و پرتال تنها از دیدگاه افرادی مشخص است که با دقت تمام به جزییات ماجرا توجه می‌کنند. در این بخش قصد داریم به بررسی دقیق وب پورتال یا پرتال بپردازیم و انواع پرتال را بررسی کنیم و در نهایت، تفاوت وب پورتال یا پرتال با وبسایت را ارزیابی کنیم.
پس اگر علاقه‌مند به بررس این موارد و درک انواع پورتال هستید، در ادامه همراه ما باشید.
وب پورتال یا پرتال چیست؟
برای درک بهتر جزئیات هر خدمات، باید ابتدا معنای کلمه آن را بررسی کنید. پرتال در لاتین به معنی دریچه و درگاه است. اگر تجربه ورود به یک سازمان را داشته باشید، حتما می‌دانید که با مشخص کردن کارتان در آن سازمان، به مکان‌های مختلف و حتی سازمان‌های مختلفی ارجاع داده می‌شوید تا به هدف اولیه‌تان دست پیدا کنید.
وظیفه پرتال نیز مانند همین سازمان مادر است. در پرتال، فضایی فراهم شده است که کاربر به‌راحتی می‌تواند به تمامی نیازهای خودش پاسخ دهد.
وب پورتال یا پرتال، فضایی است که کاربر با ورود به آن، می‌تواند به‌راحتی با اتصال به بخش‌های دیگر و بانک‌های اطلاعاتی عظیم، نیاز اولیه خودش را پاسخ دهد و به هدف نهایی برسد.
انواع پورتال برای ارائه خدمات به مخاطبان مختلف، ارائه می‌شود. پرتال‌ها، تفاوت‌هایی اساسی با وب سایت ها دارند که در ادامه به بررسی دقیق‌تر آن می‌پردازیم.
کاربرد وب پرتال چیست؟
همان‌طور که از اسم وب پورتال یا پرتال مشخص است، کاربرد این صفحات باز کردن دریچه‌ای به سمت و سوی دنیای وب است.
معمولا برای استفاده از خدمات وب پورتال یا پرتال باید حتما رمز عبود و شناسه کاربری داشته باشید یا در وب سایت ثبت نام کنید. ورود به وب پورتال یا پرتال، امکانات پرتال را برای‌تان باز می‌کند و دسترسی به کلیه قسمت‌ها را ممکن می‌سازد.
معمولا محتوای وب پرتال ها پویا هستند و با مدیریت اطلاعات این سامانه، تغییر می‌کنند. در واقع، وب پورتال یا پرتال امکان دسترسی به بانک اطلاعاتی گسترده‌ای را برای کاربر فراهم می‌کند تا نیاز او را پاسخگو باشد. دسترسی به زیرمجموعه‌های هر وب پرتال از طریق URL اختصاصی آن امکان‌پذیر است.
این دسترسی مانند صفحات سایت نیست که از آدرس مشترکی صفحات متعددی دسترسی داشته باشد؛ بلکه با آدرسی مجزا و ساز و کاری نسبتا متفاوت، دسترسی به آن‌ها امکان‌پذیر است.
با انواع پورتال آشنا شوید!
کسب اطلاعات در خصوص انواع پورتال به شما کمک می‌کند تا بهترین و مناسب‌ترین پرتال را برای کسب و کارتان انتخاب کنید.
وب پورتال یا پرتال در فضای مجازی، انواع مختلفی دارد. شما می‌توانید با دنبال کردن اطلاعات کاربرد پورتال، با جزییات این ماجرا آشنا شوید و تفاوت‌های آن را به خوبی درک کنید.
هر پورتال معمولا باید داخل این دو دسته بندی قرار گیرد:
- وب پورتال افقی
- وب پورتال عمودی
– وب پورتال یا پرتال افقی یا عمومی
وب پورتال افقی (Horizontal Web Portal) یا پورتال عمومی، یک وب سایت بزرگ است که محتوای متنوعی در بخش‌های مختلف از جمله خبر، ورزش، سبک زندگی، سفر، فرهنگ و هنر، تکنولوژی و … ارائه می‌دهد. این پورتال‌ها به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات متنوع و گسترده را می‌دهند و معمولاً تعداد زیادی از کاربران را به خود جذب می‌کنند.
وب پورتال افقی با ارائه محتوای متنوع و گسترده، تلاش می‌کند تا به نیازهای مختلف کاربران پاسخ دهد و امکان دسترسی به اطلاعات مورد نیاز را برای آن‌ها فراهم کند.
معمولاً وب پورتال افقی، یک پایگاه داده بزرگی از محتوا و اطلاعات مختلف دارد و از تکنولوژی‌های مدیریت محتوا (CMS) برای مدیریت و نمایش این محتوا استفاده می‌کند. همچنین، این پورتال‌ها معمولاً قابلیت ارائه خدمات مختلفی مانند ایمیل، شبکه اجتماعی، فروشگاه آنلاین و … را نیز دارند.
یکی از رایج‌ترین انواع پورتال افقی، پورتال های سازمانی هستند. پورتال های افقی معمولا توسط شرکت‌ها و سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند تا کلیه اطلاعات مورد نیاز کاربرانشان را تامین کنند.
ضرورت استفاده از این پرتال‌های پرطرفدار، توسط سازمان‌ها، تاحدی است که می‌توان این نوع وب پرتال را بخش جدانشدنی از پورتال‌های دولتی، آموزشی، فرهنگی، پژوهشی و علمی دانست.
در این پرتال ها، کاربر می‌تواند به کلیه بخش‌هایی که احتمالا مرتبط با فعالیت سازمان یا مجموعه است، دست پیدا کند و نیازهای خود را از طریق ورود به حجم عظیمی از اطلاعات، برطرف نماید.
در این سازمان‌ها نیز معمولا کاربرها به سطوح مختلفی تقسیم می‌شوند و دسترسی‌های تعریف‌شده‌ای دارند. سایت آموزش مجازی که در روزهای شیوع کرونا بیش از پیش رایج شده است، یکی از ساده‌ترین انواع وب پرتال افقی است.
– وب پورتال یا پرتال عمودی
پورتال عمودی (Vertical Web Portal) یا پورتال تخصصی، به یک وب سایت تخصصی گفته می‌شود که فقط درباره یک موضوع خاص و محدود اطلاعات و خدمات را ارائه می‌دهد. به عبارت دیگر، پورتال عمودی معمولاً در یک حوزه تخصصی خاص مانند بهداشت، فناوری اطلاعات، ورزش، آموزش، بورس و سرمایه‌گذاری، صنعت و … فعالیت می‌کند.
این نوع پورتال‌ها به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات دقیق و خصوصی در زمینه‌های مختلف را می‌دهند. مثلاً یک وب پورتال عمودی در حوزه بهداشت، به کاربران امکان دسترسی به اطلاعاتی درباره بیماری‌ها، روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها، تغذیه سالم و … را می‌دهد. همچنین، این نوع پورتال‌ها، امکان مشاهده اخبار و رویدادهای مربوط به همان حوزه تخصصی خود را نیز فراهم می‌کنند.
پورتال عمودی معمولاً برای جذب اعضایی با علاقه‌مندی‌های تخصصی طراحی شده است و سعی می‌کند تا نیازهای آن‌ها را در حوزه تخصصی خود برآورده کند. این پورتال‌ها، در مقایسه با پورتال‌های افقی، محدودیت کمتری در فراهم کردن خدمات و اطلاعات دارند، اما به دلیل تخصصی بودن، معمولاً از محبوبیت بیشتری نسبت به پورتال‌های افقی برخوردارند. پورتال‌های دانشگاهی، پورتال‌های شرکتی و پورتال‌های مناقصه‌ای از انواع پورتال عمودی محسوب می‌شوند.
وبسایت چیست؟
اگر برای ساخت سایت از سایت ساز آنلاین استفاده کرده باشید، حتما با امکاناتی که توسط این سامانه‌ها ارائه می‌شود، آشنایی دارید. وبسایت، محلی است که در آن از محتوای متنی، عکسی، ویدئویی و صوتی استفاده می‌شود. سایت معمولا دارای آدرسی مشخص است که تمامی صفحات آن زیرمجموعه همان آدرس اولیه هستند و از طریق همان آدرس دسترسی به کلیه صفحات سایت امکان‌پذیر است. وب سایت‌ها با هدف مشخصی طراحی و پیاده سازی می‌شوند و اطلاعات جامعی را درون خود به مخاطب ارائه می‌کنند. لینک‌دهی داخلی به صفحات مختلف جهت سئوی سایت انجام می‌شود و لینک‌دهی خارجی تنها در چارچوب اهداف سئوی سایت به وقوع می‌پیوندد.
وب سایت‌ها در سه نوع ایستا، پویا و اینتراکتیو به کاربران خدمات ارائه می‌کنند و هر کدام از آن‌ها برای برآورده کردن نیاز کسب و کاری خاص، مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا امکانات سایت بسته به موضوع آن، در محوریت محتوا تغییر می‌کند. پرداختن به نیاز کاربران و دنبال کنندگان سایت، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در وبسایت باید به آن توجه کرد تا پیشرفت و جذب مخاطب به خوبی انجام شود.
کاربرد وبسایت چیست؟
بهترین اقدام برای درک تفاوت وب پورتال با وبسایت، اطلاع از کاربرد وبسایت و مقایسه آن‌ها با یکدیگر است. در هر وبسایت معمولا صفحاتی به‌نام تماس با ما، ارتباط با ما و صفحه نخست دیده می‌شود. در وبسایت معمولا منوهایی وجود دارد که کاربر را به صفحات داخلی استاتیک یا داینامیک سایت هدایت می‌کند.
ارائه اطلاعات مفید و موردنیاز کاربر در وبسایت به خوبی اتفاق می‌افتد. پس بدیهی است که دسترسی کاربر و مشاهده تعداد بازدید کاربر در وبسایت‌ها اهمیت زیادی دارد. جذب مخاطب و ارزیابی علاقه‌مندی‌های مخاطب موضوع مهمی است که در وبسایت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
معمولا برای استفاده از اطلاعات ارائه شده در سایت‌ها، نیازی به داشتن رمز عبور و شناسه کاربری نیست. مگر برای سایت‌هایی که ارائه دهنده خدماتی خاص هستند. آدرس URL وبسایت‌ها عمومی است و هر فردی امکان دستیابی به آن را دارد. در واقع، هیچ محدودیتی برای مشاهده اطلاعات ساده سایت وجود ندارد.
تفاوت وب پورتال یا پرتال با وبسایت چیست؟
با توجه به توضیحاتی‌که تا این‌جا ارائه شد، احتمالا درک دقیق و جامعی از ماهیت وب پورتال یا پرتال و وبسایت به‌دست آورده‌اید و برای دانستن تفاوت وب پورتال یا پرتال با وبسایت آماده‌اید.
با مشاهده امکانات سایت ساز رایو می‌توانید بهترین ویژگی‌های یک وبسایت را مشاهده کنید. در ادامه به اساسی‌ترین نکات در ارزیابی تفاوت وب پورتال یا پرتال با وبسایت اشاره می‌کنیم:
- در وبسایت‌ها تلاش ویژه‌ای برای بهینه سازی رتبه سایت انجام می‌شود تا مخاطبین بیشتری به سایت جذب شوند، در حالی‌که این رویداد در وب پورتال‌ها بی‌معنی است و اکثر آن‌ها با مخاطبینی خاص و مشخص در ارتباط هستند.
- در وبسایت‌ها از تکنیک های کاهش رتبه الکسا استفاده می‌شود، اما در پورتال‌ها بهبود رتبه در الکسا و گوگل چندان مورد توجه نیست.
- دسترسی به وبسایت‌ها از طریق URL خاصی امکان‌پذیر است، اما دسترسی به وب پورتال‌ها معمولا از طریق لینک منحصربه‌فرد امکان دارد.
- سطح دسترسی افراد مختلف در گروه‌های مختلف پورتال باهم متفاوت است؛ در حالی‌که دسترسی افراد مشاهده‌کننده سایت، عموما باهم برابر است.
- محتوای وب پورتال یا پرتال ها معمولا پویاتر از محتواهای منتشرشده در وبسایت است.
- وب پورتال یا پرتال ها معمولا برای مدیریت حجم گسترده‌ای از اطلاعات و اسناد برنامه‌ریزی می‌شوند، اما در وبسایت‌ها چندان ورود اطلاعات از سوی کاربر انجام نمی‌شود.
- کنترل و مدیریت وب سایت، ساده‌تر از وب پورتال یا پرتال است.
- در صورتی‌که نیاز به دسترسی عمومی وجود داشته باشد، وبسایت گزینه مطلوب است و در شرایطی که دسترسی خاص و محدود به محتوای سایت وجود داشته باشد، بهترین گزینه پورتال است.
- تنوع و گستردگی مطالب در پرتال‌ها بسیار متفاوت‌تر از وبسایت است و میزان پراکندگی مطالب نیز بسیار بیشتر از وبسایت است.
- سرویس‌هایی که در یک وبسایت ارائه می‌شود، بسیار محدودتر از سرویس‌های قابل ارائه در پورتال است.
- ایجاد کردن محیطی تعاملی برای ارتباط کاربران با یکدیگر، از اساسی‌ترین ویژگی‌های وب پورتال یا پرتال است که بسیار از سوی متخصصین و کاربران پورتال مورد توجه قرار می‌گیرد.
- از ویژگی‌های خاص وب پورتال یا پرتال های خاص و حرفه‌ای، فراهم کردن امکان دسترسی و استفاده از خدمات نرم افزاری و سخت افزاری مختلف است تا کاربر به بهترین شکل خود امکان دسترسی به اطلاعات و استفاده از خدمات پورتال را داشته باشد.
- امکاناتی مثل چت، انجمن‌های علمی و مرتبط با موضوع پورتال، از ویژگی‌های بارز وب پورتال یا پرتال محسوب می‌شود که کاربران چنین سایت‌هایی را به خود جذب می‌کند.
